Biopsja prostaty i znaczenie skali Gleasona

21. 5. 2021 14:31

Ocenił lekarz wynik waszego testu prostaty jako potencjalnie pozytywny, czy też ilość PSA (antygenu swoistego dla prostaty) mierzona we krwi, była wyższa niż wartość graniczna?

Wtedy prawdopodobnie czeka was biopsja prostaty.

Biopsja prostaty to badanie ambulatoryjne, które trwa zwykle około 20 minut, po czym pacjent może wrócić do domu. Chociaż cała procedura wygląda na skomplikowaną, nie musicie się jej bać: większość mężczyzn, którzy przeszli biopsję prostaty, opisuje ją raczej jako nieprzyjemną niż bolesną.

Jak wykonuje się biopsję prostaty

Biopsję, czyli pobranie próbki tkanki prostaty, można wykonywać na kilka sposobów. W dzisiejszych czasach najczęściej stosuje się pobieranie próbek za pomocą doodbytniczej sondy ultradźwiękowej. Ta zostaje wprowadzona z zastosowaniem miejscowego znieczulenia do odbytnicy pacjęta leżącego na boku. Sonda ultradźwiękowa najpierw mapuje prostatę i rejestruje wszelkie podejrzane zmiany, a następnie przy użyciu cienkiej jednorazowej igły zostają ​​pobrane próbki tkanek z obu płatów prostaty.

Liczba pobranych próbek jest różna, ale zwykle wynosi około 12. Próbki te są następnie wysyłane do laboratorium histologicznego. Ponieważ biopsja jest badaniem inwazyjnym, bezpośrednio po zabiegu może pojawić się krew w stolcu, moczu lub nasieniu. Około tydzień przed pobraniem próbek jest konieczne odstawienie leków wpływających na krzepliwość krwi - lub po konsultacji z lekarzem ewentualne zastąpienie ich innymi lekami. Po wykonaniu biopsji zaleca się przez okres co najmniej 3 dni unikać takich czynności jak jazda na rowerze itp.

Co to jest skala Gleasona

Punktacja Gleasona to skala, według której ocenia się agresywność raka prostaty. Punkty podaje się w momencie, gdy histologiczna analiza pobranych próbek potwierdzi obecność nowotworowej tkanki.

Najpierw pod mikroskopem, ze wszystkich pobranych próbek zbada się nowotworowa tkanka. Następnie, według kontrukcji gruczołów (tzw. zdyferencjonowaniem), określa się stopień rozwoju guza w skali od 1 do 5, gdzie G1 jest guzem dobrze zdyferencjonowanym, tzn. guzem ograniczonym a jako G5 jest oznaczony guz bardzo słabo zdyferencjinowany, co grozi jego rozprzestrzenianiem się do innych tkanek.

Ostateczny wynik w skali Gleasona jest obliczany poprzez zsumowanie ilości najczęstszego typu tkanki nowotworowej z ilością drugiego typu pod względem częstości występowania. Teoretycznie wynik Gleasona waha się od 2 (1 + 1) do 10 (5 + 5), im wyższa liczba, tym bardziej niebezpieczny jest rak. Wynik 7 lub więcej oznacza już wysokie ryzyko zachorowania.